Żywienie

Rola wątroby i żółci

Jakiś czas temu nieco o wątrobie pisałam, ale postanowiłam powrócić raz jeszcze do tematu z powodu trafiających do mnie licznych przypadków pacjentów ortopedycznych. Zastanawiacie się  pewnie jaki ma  to związek z żółcią i wątrobą?

Przeczytajcie artykuł do końca , może zachęci Was to do szerszego spojrzenia na problemy Waszych pupili.

Wątroba jest największym gruczołem w organizmie i pełni szereg funkcji.  Przemiany w niej zachodzące wpływają na  odporność organizmu i walkę  z infekcjami.

Podstawowa rola wątroby to :

  •  przemiana węglowodanów, głównie glukozy biorącej udział w procesie  dostarczania energii
  •  przemiana lipidów, głównie cholesterolu i kwasów tłuszczowych
  •  produkcja białek osocza, w tym białek biorących udział w procesie krzepnięcia krwi
  • gromadzenie, zapasów żelaza oraz witamin A, D, B12
  • detoksykacja organizmu- wątroba bierze udział przemianie leków, neutralizacji toksyn
  • produkcja żółci niezbędnej do trawienia tłuszczów w  przewodzie pokarmowym
  • odpowiada za stan sierści, pazurów, dobry wzrok czy prawidłowe ciśnienie

Żółć produkowana jest w komórkach wątroby – hepatocytach i transportowana przewodami żółciowymi do początkowego odcinka jelita zwanego dwunastnicą.

Co robi żółć ?

Jej główne zadanie to udział w trawieniu tłuszczy pokarmowych. Pomiędzy posiłkami, produkowana żółć jest gromadzona w woreczku żółciowym, gdzie dochodzi też do jej zagęszczania. Wydalanie żółci z pęcherzyka następuje pod wpływem zachodzących przemian w trakcie  posiłku. Pojawienie się treści pokarmowej bogatej w tłuszcz w początkowym odcinku jelita pobudza komórki do skurczu i wydalenia z pęcherzyka  żółci.

Dzięki działaniu żółci do organizmu mogą się wchłonąć witaminy rozpuszczalne w tłuszczach jak wit A, E, D, K. Wpływa też na prawidłową motorykę jelit  Jej rolą jest też gromadzenie i wydalanie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii , np. przenosi bilirubinę.

Żółć zawiera  I rzędowe kwasy żółciowe powstałe przy przemianie cholesterolu, wchodzą one  w reakcję  aminokwasami, np. tauryną,  ułatwiając przy okazji pracę trzustki.

Przy niedoborze właściwych aminokwasów procesy trawienia tłuszczów pokarmowych są utrudnione a trzustka bardziej obciążona. Niewłaściwa dieta to problemy z trawieniem i przeciążenie wątroby, trzustki czy nerek.

Czasem z powodu przeszkody mechanicznej , blizn, wad rozwojowych, obecności pasożytów w przewodach lub guzów, może być utrudnione wydalenie żółci z pęcherzyka. Jej długotrwałe zaleganie prowadzi do powstania kamieni żółciowych.  Kamienie  tworzą się ze złogów cholesterolu, krążących  jonów wapnia, czy barwników – te powstają przy rozpadzie krwinek . Czynnikiem przyspieszającym tworzenie kamieni żółciowych jest nadmierny cholesterol lub bakterie przedostające się z przewodu pokarmowego.

Te opisane czynniki wpływają na  ogólny stan wątroby upośledzając jej pracę.

Patrząc na wątrobę  z punktu medycyny chińskiej zakłócenie jej pracy wywołuje problemy ze wzrokiem ,oddychaniem, trawieniem i wydalaniem.  Słaba wątroba to zastój krwi i energii , co rzutuje na problemy ze ścięgnami , stawami czy tkanką łączną oraz problem z emocjami.

Niewydolna wątroba to ból, apatia, wymioty, zmieniony kolor kupy, obrzęki stawów. Ponadto nie tak oczywiste a jednak powiązane,czyli swędzenie ciała i oczywiście złe wyniki badań krwi.

W przypadku badań laboratoryjnych krwi, zwracamy uwagę głównie na  ALT i AST. To one informują nas o stanie komórek wątroby. Wykonanie oznaczeń z krwi ALP , cholesterolu czy bilirubiny dają informację o działaniu żółci.

Warto też przy wspomnianych wyżej problemach wykonać badanie kwasów żółciowych we krwi lub moczu oraz obowiązkowo usg jamy brzusznej.

Ziołowo wątrobę możemy wspierać mniszkiem lekarskim , karczochem czy tatarakiem.

Bibliografia:

  1. Meyer J. D., Harvey J. W.,Enzymy wątrobowe i mięśniowe oraz próby czynnościowe wątroby [w:] Diagnostyka laboratoryjna w weterynarii, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013
  2. Rychlik A., Petrykowska K., Przydatność oznaczania stężenia kwasów żółciowych w chorobach wątroby u psów[w:] Magazyn Weterynaryjny 2013, 08
  3. Trotman B.W.: Pigment gallstone disease. Clin. North Am. 1991,20, 111-126.