Żywienie

Rola wątroby i żółci

Rola wątroby i żółci

,Jakiś czas temu nieco o wątrobie pisałam, ale postanowiłam powrócić raz jeszcze do tematu z powodu trafiających do mnie licznych przypadków pacjentów ortopedycznych. Zastanawiacie się  pewnie jaki ma to związek z żółcią i wątrobą?

Przeczytajcie artykuł do końca, może zachęci Was to do szerszego spojrzenia na problemy Waszych pupili.

Wątroba jest największym gruczołem w organizmie i pełni szereg funkcji.  Przemiany w niej zachodzące wpływają na  odporność organizmu i walkę  z infekcjami.

Podstawowa rola wątroby to :

  •  przemiana węglowodanów, głównie glukozy biorącej udział w procesie  dostarczania energii
  •  przemiana lipidów, głównie cholesterolu i kwasów tłuszczowych
  •  produkcja białek osocza, w tym białek biorących udział w procesie krzepnięcia krwi
  • gromadzenie, zapasów żelaza oraz witamin A, D, B12
  • detoksykacja organizmu- wątroba bierze udział przemianie leków, neutralizacji toksyn
  • produkcja żółci niezbędnej do trawienia tłuszczów w  przewodzie pokarmowym
  • odpowiada za stan sierści, pazurów, dobry wzrok czy prawidłowe ciśnienie

Skąd żółć się bierze ?

Żółć produkowana jest w komórkach wątroby – hepatocytach i transportowana przewodami żółciowymi do początkowego odcinka jelita zwanego dwunastnicą.

Dzięki działaniu żółci do organizmu mogą się wchłonąć witaminy rozpuszczalne w tłuszczach jak wit A, E, D, K. Wpływa też na prawidłową motorykę jelit  Jej rolą jest też gromadzenie i wydalanie z organizmu zbędnych produktów przemiany materii , np. przenosi bilirubinę.

Jakie jeszcze funkcje pełni żółć ?

Jej główne zadanie to udział w trawieniu tłuszczy pokarmowych. Pomiędzy posiłkami, produkowana żółć jest gromadzona w woreczku żółciowym, gdzie dochodzi też do jej zagęszczania. Wydalanie żółci z pęcherzyka następuje pod wpływem zachodzących przemian w trakcie  posiłku. Pojawienie się treści pokarmowej bogatej w tłuszcz w początkowym odcinku jelita pobudza komórki do skurczu i wydalenia z pęcherzyka  żółci.

Żółć zawiera  I rzędowe kwasy żółciowe powstałe przy przemianie cholesterolu, wchodzą one w reakcję z aminokwasami, np. tauryną, ułatwiając przy okazji pracę trzustki.

Przy niedoborze właściwych aminokwasów, procesy trawienia tłuszczów pokarmowych są utrudnione, a trzustka bardziej obciążona. Niewłaściwa dieta to problemy z trawieniem. To zaś wywołuje przeciążenie narządów wewnętrznych takich jak wątroba, trzustka czy nerki.

Co utrudnia pracę wątroby?

Czasem z powodu przeszkody mechanicznej, blizn lub wad rozwojowych tworzy się zastój w wątrobie. Również obecności pasożytów w przewodach wyprowadzających lub guzów w miąższu wątroby, powoduje utrudnione wydalenie żółci z pęcherzyka. Jej długotrwałe zaleganie prowadzi do powstania kamieni żółciowych.  Kamienie  tworzą się ze złogów cholesterolu, krążących  jonów wapnia, czy barwników – te powstają przy rozpadzie krwinek . Czynnikiem przyspieszającym tworzenie kamieni żółciowych jest nadmierny cholesterol lub bakterie przedostające się z przewodu pokarmowego.

Te wszystkie opisane czynniki wpływają na  ogólny stan wątroby upośledzając jej pracę.

Stawy a praca wątroby

Patrząc na wątrobę  z punktu medycyny chińskiej zakłócenie jej pracy wywołuje problemy ze wzrokiem ,oddychaniem, trawieniem i wydalaniem.  Słaba wątroba to zastój krwi i energii , co rzutuje na problemy ze ścięgnami , stawami czy tkanką łączną oraz problem z emocjami.

Niewydolna wątroba to ból, apatia, wymioty, zmieniony kolor kupy, obrzęki stawów, łzawienia oczu. Ponadto problemy skórne objawiające się swędzeniem  czy uporczywym drapaniem. Te objawy mało kto wiąże z problemem wątrobowym. Nieoczywiste a jednak powiązane z przemianą materii.

Jakie badania wykonać?

Nie możemy zapominać, że podstawą do rozpoznania, z jakim problemem mamy do czynienia, jest pakiet badań podstawowych. Badania powinny być wykonywane regularnie, minimum raz do roku.  Wcześniej wykryty problem, często uda się wyleczyć całkowicie, co zapobiega dalszym powikłaniom innych narządów.

W przypadku badań laboratoryjnych krwi, zwracamy uwagę głównie na  ALT i AST. To one informują nas o stanie komórek wątroby. Wykonanie oznaczeń z krwi ALP , cholesterolu czy bilirubiny dają informację o działaniu żółci.

Warto też, przy wspomnianych wyżej problemach, wykonać badanie kwasów żółciowych we krwi lub moczu oraz obowiązkowo usg jamy brzusznej.

Ziołowo wątrobę możemy wspierać mniszkiem lekarskim, karczochem czy tatarakiem.

 

Bibliografia:

  1. Meyer J. D., Harvey J. W.,Enzymy wątrobowe i mięśniowe oraz próby czynnościowe wątroby [w:] Diagnostyka laboratoryjna w weterynarii, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013
  2. Rychlik A., Petrykowska K., Przydatność oznaczania stężenia kwasów żółciowych w chorobach wątroby u psów[w:] Magazyn Weterynaryjny 2013, 08
  3. Trotman B.W.: Pigment gallstone disease. Clin. North Am. 1991,20, 111-126.